Zapraszam dzisiaj na kolejną część cyklu w którym dokładnie przyglądamy się starej mapie Galicji Zachodniej (więcej informacji na początku tej strony), a dokładniej naszym rodzinnym terenom. Podłazie – dawniej odrębna miejscowość, a obecnie przysiółek Dąbia – dziś poświęćmy mu trochę więcej uwagi.
Dawne Podłazie i jego lokalizacja to w zasadzie to samo miejsce co obecnie. Przez ówczesną osadę, podobnie jak dziś, w kierunkach północ-południe, biegł główny trakt z Baryczy (część dzisiejszego Dąbia) do Kossowa. Od głównego traktu, w kierunku północno-zachodnim, odgałęzia się mniejsza droga w kierunku Krasówka (podobnie jak i dziś). Dzisiaj natomiast już nie odnajdziemy traktu, który ze środka osady biegł w kierunku północnym do Boczkowic. Obecnie znajdujemy tylko dalszy fragment tej drogi, biegnący dalej starym śladem w kierunku Podlasu (przysiółek Dąbia).
Ówczesna zabudowa osady Podłazie, to bardzo podobny układ do aktualnego. Zabudowania były zlokalizowane po prawej i lewej stronie drogi Dąbie – Kossów, a także wzdłuż południowej strony traktu do Krasówka. Nie było natomiast wówczas zabudowy po północnej stronie tej drogi, jak to jest obecnie.
Na mapie możemy dostrzec ok. 10 sztuk zabudowy z kamienia, z czego 3. znajdowały się po wschodniej części drogi Dąbie – Kossów, a pozostałe po jej części zachodniej.
Dawne Podłazie w części wschodniej i zachodniej otaczały ogrody warzywne. Od północy i zachodu osada sąsiadowała z polami uprawnymi, od strony południowo – zachodniej z fragmentem lasu, a od strony południowej i wschodniej otaczały ją łąki i pastwiska (zapewne podmokłe) sąsiadujące z przepływającą na południe rzeką Nidą (obecnie Biała Nida), przecinającą drogę Dąbie – Kossów. Obecna rzeka Biała Nida, to jak w większości takich przypadków, ciek uregulowany przez człowieka którego obecne koryto, znajdujące się po zachodniej części drogi Dąbie – Kossów, jest dodatkowo nieco przesunięte w kierunku północnym w stosunku do tego które widzimy na starej mapie. Jeśli dobrze się przyjrzeć współczesnym mapom satelitarnym tego terenu, bez większego problemu można dostrzec zarys linii „starej” rzeki Nidy.
Jak widać na mapie, Nida w sąsiedztwie drogi Dąbie – Kossów, rozwidlała się na dwa cieki – główny oraz drugi, mniejszy, który był najprawdopodobniej dziełem człowieka i powstał na potrzeby funkcjonującego tutaj młynu. Próżno go jednak szukać na tej mapie, co może trochę dziwić gdyż istnienie młyna w osadzie Podłazie jest wzmiankowane zarówno w czasach wcześniejszych jak i późniejszych, ale może także wskazywać na to, iż w tym okresie młyn tam nie funkcjonował.
Na drodze Dąbie – Kossów widać dwa drewniane mosty zlokalizowane nad rozwidleniami rzeki. Cieki te, po wschodniej stronie drogi Dąbie – Kossów, łączyły się z powrotem.
W części południowo – zachodniej osady znajdował się staw, połączony z głównym biegiem Nidy. Obecnie ten staw już nie istnieje.
Na mapie, w pobliżu mostu na głównym nurcie Nidy, z północno – zachodniej strony, widzimy zaznaczony jeszcze pewien obiekt, najprawdopodobniej kamienny krzyż lub figurę Nepomucena. Symbol na mapie jest dość niejednoznaczny, niemniej jednak dość charakterystyczne było ustawianie wówczas tego typu obiektów w pobliżu mostów lub innych przepraw przez rzeki i cieki wodne. Możemy więc domniemywać, iż może być to obiekt tego typu.
Jeśli chodzi o okoliczne lasy otaczające Podłazie, to do chwili obecnej zachował się w zasadzie tylko las znajdujący się od strony południowej, który podobnie jak kiedyś, oddziela od Podłazia rzeka Nida. Po lasach znajdujących się na mapie po stronie zachodniej, północnej i wschodniej osady, do dziś zachowały się jedynie pojedyncze „strzępy” drzewostanu, które tkwią wśród pól uprawnych.
Wszystkich chcących zapoznać się z dokładniejszą historią tej miejscowości zapraszam na strony temu poświęcone. Zachęcam także do podzielenia się wszelkimi uwagami i spostrzeżeniami.